قبل از خرید نوت بوک حتما این مقاله بخوانید!

اشاره :
آیا شما واقعاً به یک نوت بوک نیاز دارید و یا فقط دوست دارید که یک نوت بوک داشته باشید؟ نوت بوک های امروزی، به اندازه ای قدرتمند شده اند که به راحتی می توان از آنها به عنوان جایگزین کامپیوترهای رومیزی استفاده کرد. آنها خیلی سبک تر و زیباتر شده اند. خیلی از مردم کامپیوترهای رومیزی را کاملاً کنار گذاشته اند و از نوت بوک ها برای رفع کلیه نیازهای کامپیوتری خود استفاده می کنند. طبق آمار، در سال 2004 درصد رشد تولید و ساخت و فروش نوت بوک ها از کامپیوترهای رومیزی پیشی گرفته است. خریداران نوت بوک باید با ژرف اندیشی، پارامترهایی نظیر اندازه، وزن، ابعاد نمایشگر، عمر باطری، کیفیت کیبورد و ... را در نظر بگیرند و فقط به خصوصیات سیار بودن نوت بوک ها مثل شبکه های بی سیم آن توجه نکنند. امروزه خریدن یک نوت بوک مناسب واقعاً به یک فن تبدیل شده است و متاسفانه اکثریت خریداران نوت بوک مخصوصاً در کشور ما یا به این فن آگاهی ندارند و یا با دید کامپیوترهای رومیزی به نوت بوک ها نگاه می کنند. اگر شما هم می خواهید از قافله عقب نمانید، به این نکات مهم و کلیدی توجه کنید.

اول تکلیف خودتان را مشخص کنید!
این نکته خیلی مهم است که شما از نوت بوک خود در حال حاضر و در آینده چه انتظاری دارید. برای مثال اگر شما قصد کار بر روی قطعات ویدئویی و صوتی را دارید، نیاز به یک هارد دیسک با ظرفیت بالا (حداقل 160GB) و یک سی دی رایتر و یک درایو DVD چند فرمته  برای گرفتن فایل های پشتیبان دارید، چرا که معمولاً این فایل ها حجم زیادی را اشغال می کنند. اگراهل اینترنت هستید، داشتن یک ارتباط با پهنای باند بالا برای دانلود کردن سریع تر و ارتباطات اینترنتی چند رسانه ای یک ضرورت محسوب می شود. در عین حال باید مطمئن باشید که حتماً یک کانکتور شبکه روی نوت بوک خود دارید. معمولاً برای کاربرانی که از نوت بوک به عنوان جایگزینی برای PC ها استفاده می کنند، مهمترین کاربرد، کاربردهای چند رسانه ای می باشد.

به جیب خود توجه کنید!
تا چند سال پیش، به سختی یک نوت بوک زیر دو میلیون تومان پیدا می شد، ولی امروزه شما به راحتی نوت بوک های زیر یک میلیون تومان هم پیدا می کنید. مطمئن باشید که این قیمت ها باز هم پایین تر خواهد آمد. نوت بوک ها هنوز نسبت به کامپیوترهای رومیزی، گران تر می باشند. در عین حال بر خلاف کامپیوترها، به راحتی نمی توان آنها را ارتقاء داد. اگر قصد خرید نوت بوک دارید، حتماً آن مدلی را انتخاب کنید که تمام  نیازهای شما را برآورده می کند. براساس بودجه خود برنامه ریزی کنید. اگر شما دقیقاً بدانید که چقدر می خواهید هزینه کنید، انتخاب گزینه مناسب با ویژگی های مد نظر شما آسان تر خواهد بود. هزینه ها می توانند به سرعت اضافه شوند. خریدن یک دستگاه با 1GB حافظه برای کسی که در هر لحظه فقط با یک برنامه کار می کند، کاملاً اشتباه است ولی 256MB حافظه برای این فرد، کاملاً مناسب است. البته باید توجه داشته باشید که معمولاً 512MB حافظه توصیه می شود تا ویندوز XP بتواند به طور بهینه کار کند. همچنین اگر شما یک کارت گرافیک قوی انتخاب می کنید، باید توجه داشته باشید که مجبورید هزینه مضاعفی را برای یک نمایشگر قوی تر بپردازید که بتواند رزولوشن های بالاتر از حد نرمال را که توسط کارت گرافیک شما ارائه می شود را پشتیبانی کند.

وزن
همیشه وزن کل را در نظر بگیرید. هنگام خرید از معیار وزن کل نسبت به وزن دستگاه استفاده کنید. وزن کل، شامل خود نوت بوک بعلاوه تجهیزات جانبی ضروری آن می باشد. (مثل شارژر و کابل برق آن که وزن آنها حدوداً 400 گرم می باشد) در ضمن بعضی از نوت بوک های دارای درایوهای CD یا DVD خارجی می باشند ( معمولاً وزن آنها بین 1 تا 5 / 1 کیلوگرم می باشد). بعضی از فروشندگان وزن نوت بوک را بدون در نظر گرفتن درایو CD یا DVD داخلی آن بیان می کنند، چرا که گاهی محل قرار گرفتن این درایوها را با یک پوشش موقتی می پوشانند و در واقع نوت بوک بدون درایو وزن می شود و در نتیجه حدود 300 گرم وزن آن پایین تر می آید.
روی اختلاف وزن های پایین خیلی تکیه نکنید. در نظر بگیرید که مجموعاً شما چه چیزهایی را در کیف خود و روی دوش خود باید حمل کنید. باید توجه داشت که یک نوت بوک 5 / 2 کیلوگرمی بایک نمایشگر خوب و دو تا درایو ، فقط 500 گرم از یک نوت بوک 2 کیلوگرمی با یک نمایشگر کوچک، کیبورد کوچک تر و بدون درایو سبک تر می باشد. در ضمن در کیف خود احتمالاً علاوه بر یک نوت بوک، وسایل جانبی دیگری مثل شارژر، گوشی موبایل، MP3 Player، اسناد، تقویم و .... نیز خواهید داشت که وزن آنها هم احتمالاً بین 1 تا 4 کیلوگرم می باشد. بنابراین اولاً داشتن اندکی وزن بیشتر، به داشتن  امکانات بیشتر می ارزد و ثانیاً نوت بوک با قابلیت بیشتر، نیاز به بسیاری از وسایل جانبی را حذف می کند.
نوت بوک را در فروشگاه بلند کنید و مدتی آن را جابجا کنید. آن نوت بوکی که محکم تر و مقاوم تر به نظر می آید و خیلی هم سنگین نیست را انتخاب کنید.
محدوده وزن نوت بوک ها از حداکثر 8 کیلو گرم که مربوط به نوت بوک های جایگزین دسکتاپ می باشند، شروع شده و 5 / 2 تا 5 / 4 کیلوگرم برای مدل های معمولی که دارای درایو نوری و فلاپی داخلی می باشند را در بر می گیرد و به یک کیلوگرم برای نوت بوک های خیلی باریک ختم می شود. البته در میان این محدوده وزنی، نوت بوک های میانی که دارای یک درایو نوری و بدون فلاپی می باشند، بیشترین تقاضا را دارند، چرا که توازن مناسبی بین وزن آنها و خصوصیات و توانایی آنها وجود دارد.

اندازه
در دنیای نوت بوک ها، اندازه یک پارامتر حیاتی است. اندازه یک نوت بوک روی دو پارامتر مهم دیگر آن تاثیر می گذارد: قابلیت حمل و اندازه نمایشگر.
اگر همیشه در سفر هستید و از نوت بوک خود مکرراً ولی در مدت های کوتاه استفاده می کنید، بهترین مدل برای شما سری Ultraportable می باشد که کمترین فشار را به شانه های شما وارد خواهد آورد!
از طرف دیگر اگر ساعت ها روبروی نوت بوک خود می نشینید و با آن کار می کنید نوت بوک های سری Desktop Replacement مفیدتر خواهند بود. امروزه نوت بوک هایی با نمایشگرهای 17 اینچی عرضه می شوند که برای این افراد بسیار مناسب هستند ولی در عوض وزن آنها تا سه برابر نوت بوک های ظریف خواهد بود.
نوت بوک های بزرگ تر، مقاوم تر می باشند. یک نوت بوک کوچک با اجزا ظریف خیلی بیشتر احتمال آسیب در اثر سقوط دارد تا یک نوت بوک بزرگ تر که به علت داشتن فضای بیشتر، مقاوم سازی بیشتری در طراحی آن شده است. البته خطر شکستگی نمایشگر برای نوت بوک های کوچک تر که دارای نمایشگر کوچک تری هم می باشند، کمتر است .  اگر قصد دارید که نوت بوک را به جای یک کامپیوتر دسکتاپ به کار ببرید، نوت بوک های سری " جایگزین دسکتاپ " ( Desktop Replacment ) ، گزینه مناسبی می باشند. اینها با همان پردازنده های معمولی PC ها و دیسک سخت های با ظرفیت بالا و درایوهای نوری می باشند که نسبتاً قیمت پایین تری هم دارند.

شکل1 : Desktop Replacement HP Pavilion DV4000

شکل 2 : نوت بوک مدل  Dell Latitude X1 Ultraportable  با وزن 1.14 kg  و ابعاد 25 x 286 x 196.8 mm

 
پردازنده
پردازنده های پنتیوم موبایل اینتل در بخش مصرف توان، بازدهی خوبی دارند. در آزمایشات متعدد، نوت بوک هایی که از پنتیوم موبایل استفاده می کنند( نوت بوک های معروف به Centrino )، از نوت بوک های مجهز به Pentium 4 Mobile موبایل، سریع تر عمل  کردند. این پردازنده ها درعین حال طول عمر بیشتری را برای باطری به ارمغان می آورند. البته شما هنوز هم می توانید یک پردازنده پنتیوم 4 موبایل را انتخاب کنید، ولی باید بدانید که اکثر فروشندگان به استفاده از نوت بوک های مجهز به پنتیوم موبایل روی آورده اند و احتمالاً شما جزء آخرین نفراتی هستید که از پنتیوم 4 موبایل استفاده می کنید. پس از قافله عقب نیفتید!
بعضی از نوت بوک های رده Ultraportable  از پردازنده AMD Athlon XP-M یا (Ultra Low Voltage) Pentium M-ULV استفاده می کنند که عمر باطری طولانی تر و کارایی قابل قبولی دارند. نوت بوک های محدودی هم وجود دارند که از پردازنده های Pentium4 یا AMD Athlon64 معمولی که در کامپیوترهای رومیزی استفاده می شوند، بهره می گیرند که کارائی بالایی را به ارمغان می آورند ولی این سری از نوت بوک ها یک پاشنه آشیل دارند و آن هم حرارت بالایی است که توسط پردازنده تولید می شود و البته مصرف توان بالای پردازنده هم مشکل کمی نیست .
البته در مورد پردازنده، همیشه یک اصل وجود دارد: هر چه فرکانس بالاتر، بهتر! (البته در مورد پردازنده های یک خانواده)

 
شکل3 : پردازنده پنتیوم موبایل از مجموعه Centrino
 

حافظه
نوت بوک های امروزی معمولاً بین 256 تا 512 مگا بایت حافظه دارند. 256 مگا بایت حداقل حافظه برای کاربردهای معمولی و مخصوصاً کارکردن با ویندوز XP می باشد. هرچه مقدار حافظه شما بیشتر باشد، مدت بیشتری می توانید با نرم افزارهای روز دنیا پیش بروید. اگر استفاده شما از نوت بوک، فقط به کاربردهای عمومی مثل Excel  ،Word  ،  E-mail و ... محدود می شود 256MB حافظه برای شما کافیست، ولی اگر دنبال ادیت و پردازش فایل های صوتی و ویدئویی هستید، حداقل روی 512MB فکر کنید.

دیسک سخت
آیا این نوت بوک اولین کامپیوتر شماست یا در کنار یک کامپیوتر رومیزی استفاده خواهد شد؟ اگر تنها کامپیوتر شماست، حداقل به یک دیسک سخت 60GB فکر کنید ولی اگر کامپیوتر دیگری هم دارید، احتمالا یک دیسک سخت 40GB برای شما کافی است به شرط آنکه خیلی اهل موسیقی و فیلم نباشید !  ممکن است که شما به فضای بیشتر نیاز نداشته باشید، ولی هارد دیسک ها  روز به روز برزگتر می شوند. امروزه ظرفیت آنها حداقل 40GB می باشد. البته هنگام خرید، اگر قصد تعویض هارد خود را داشته باشید و یک هارد 120GB را انتخاب کنید، حدود 150 هزار تومان اضافه باید پرداخت کنید.
در مورد هارد دیسک خست به خرج ندهید. تفاوت قیمت بین یک هارد 40GB با 60GB ، هنگام خرید حدود 40 هزار تومان می باشد، بنابراین تا آنجا که بودجه شما اجازه می دهد، از هارد بزرگ تری استفاده کنید. ارتقاء هارد دیسک به یک ظرفیت بالاتر بعد از خرید دستگاه، اولاً هزینه بیشتری را می طلبد، چرا که هارد شما به عنوان یک قطعه دست دوم محسوب می شود و ثانیاً مخصوصاً برای کاربران عادی کار مشکل تری می باشد و ثالثاً، انتقال اطلاعات و نصب مجدد نرم افزارها هم، خالی از زحمت نیست.

 
شکل4 : هارد دیسک نوت بوک

باطری
اگر چه نوت بوک ها، وعده سیار بودن می دهند، ولی آیا واقعاً همیشه بدین صورت است؟ البته واضح است که مزیت سیار بودن، کاملاً به طول عمر باطری نوت بوک بستگی دارد. بنابراین دنبال نوت بوک هایی باشید که طول عمر طولانی تری دارند و یا امکان استفاده از باطری دوم را هم می دهند و در غیر این صورت، بعد از مدت کوتاهی مجبور به شارژ کردن باطری می شوید و این یعنی از دست دادن قابلیت سیار بودن!
عمر باطری نوت بوک ها با آمدن پنتیوم موبایل، یک پله به جلو رفت. در اکثر آزمایشات، عمر مفید باطری ها در نوت بوک های مجهز به پنتیوم موبایل، حدود 5 / 3ساعت می باشد. البته بعضی از نوت بوکها تا 7 ساعت هم دوام می آورند. علاوه بر این، انتخاب باطری های Lithium ion باعث عمر بیشتری نسبت به باطری های Nikel-metal hydride می شوند. در عین حال بسیاری از فروشندگان، باطری های داخلی یا خارجی ثانویه ای هم همراه نوت بوک می فروشند که باعث افزایش کلی طول عمر باطری می شوند.
باطری ها همیشه کار نمی کنند. در صورت استفاده صحیح از یک باطری ، حدود 2 الی 3 سال قابل استفاده می باشد و سپس باید تعویض شود. (حدود 90 تا 135 هزار تومان)
به ادعای فروشنده در مورد عمر باطری کمی شک کنید! در دنیای نوت بوک، عمر باطری معمولاً کمتر از آن چیزی می باشد که فروشنده اعلام می کند!
گاهی تولید کنندگان، وزن نوت بوک های کوچک را با استفاده از باطری های 4 سلولی به جای 6 سلولی که برای حدود 2  ساعت مناسب می باشند، پایین می آورند. بنابراین خیلی از کاربران نیاز به یک باطری دوم پیدا می کنند که این نوع باطری، یا از نوع باطری اولیه می باشد که نیاز به یک محل خاصی برای نگهداری دارد و یا از نوع باطری های نصب شده در زیر و یا خارج نوت بوک می باشد. در هر دو حالت، وزن نوت بوک به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد.

صفحه نمایشگر
نوت بوک ها از صفحات LCD به عنوان نمایشگر استفاده می کنند. مطمئن شوید که نمایشگر نوت بوک انتخابی شما مجهز به Active Matrix Display یا همان TFT می باشد. زیرا این نمایشگرها، صفحه روشن تری را در دید با زاویه فراهم می کنند. نوع دیگر آنها Passive Matrix Display می باشد که اگر نمایشگر را با زاویه مشاهده کنید، صفحه تیره دیده می شود.
به اندازه نمایشگر و رزولوشن آن دقت کنید. LCD های نوت بوک ها از 12 تا 17 اینچ می باشند. رزولوشن های متداول هم از 768 × 1024  تا 1200 × 1600 می باشند. نمایشگر را در حالت های مختلف امتحان کنید. یک نمایشگر که در نور طبیعی اتاق خوب به نظر می آید، ممکن  است در محیط بیرون و یا در محیط کم نور، بسیار بد عمل کند.
اندازه نمایشگر نوت بوک ها سیر صعودی پیدا کرده است. البته فقط کسانی که از نظر بودجه مشکلی ندارند، می توانند یک نمایشگر بزرگ و با دقت بالا بخرند. از طرف دیگر، افرادی که مدام در سفرند، نوت بوک های کوچکی با اندازه نمایشگرهای کوچک تر مثل 12.1 و 13.3 اینچی طلب می کنند.
رزولوشن بالا، معمولاً بهتر است مگر زمانی که شما سعی در خواندن متون دارید. بنابراین کاربران با چشم ضعیف، معمولاً از رزولوشن XGA ( 768 ×  1024) استفاده می کنند و نیازی به رزولوشن های بالاتر مثل SXGA+ ( 1050 × 1400  ) ندارند و در نتیجه نیازی به پرداخت پول بیشتر نمی باشد.

• نمایشگرهای عریض ( Wide Screen ) : این نمایشگرها دارای نسبت عرض به ارتفاع 16 به 10 ( گاهی 16 به  9) می باشند، در حالی که نمایشگرهای معمولی نرخ 4 به 3 دارند. این نمایشگرها برای نمایش فیلم بسیار بهتر عمل می کنند.(مثل پرده سینما) البته یک نکته ظریف وجود دارد و آن عبارتست از اینکه اندازه نهایی ( اینچ مربع ) آنها با یک نمایشگر معمولی یکسان است.

 
جدول1  : انواع نمایشگر و دقت نمایش آنها
 

صفحه کلید
اگر چه به اکثر کیبوردهای نوت بوک ها، می توان عادت کرد، ولی بهتر است قبل از خرید، کیبوردها را امتحان کنید. نوت بوک های ظریف و باریک، معمولا کیبوردهای کوچک تری دارند و در نتیجه فاصله دکمه ها به هم نزدیک تر می باشند و نیز در بعضی از مدل ها، ترکیب چیده شدن دکمه ها با حالت استاندارد، تفاوت دارد. مطمئن شوید که در کار کردن با کیبرد (در فشار دادن دکمه ها و حساسیت آنها) مشکلی ندارید. برای این منظور نوت بوک را روی میز و همچنین روی پا قرار دهید و با آن کار کنید.
•  پارامتر Key Pitch: فاصله بین وسط یک دکمه روی کیبورد تا وسط دکمه  بعدی را گویند. برای کامپیوترهای رومیزی این پارامتر 19 میلی متر می باشد. برای بعضی از نوت بوک ها 18 میلی متر می باشد. برای اندازه گیری مقدار ، از سمت چپ دکمه Q روی کیبرد تا سمت چپ دکمه  [  را اندازه بگیرید و مقدار آن را بر 10 تقسیم کنید . ( چون 10 تا دکمه انتخاب شده اند )

ماوس
بعضی از نوت بوک ها، از Trackpad به عنوان ماوس استفاده می کنند که یک صفحه حساس به لمس معروف به Touchpad می باشد و بعضی دیگر از یک توپ کوچک که وسط دکمه های H  و G  قرار دارد و به عنوان Eraserhead معروف است، بهره می گیرند. بنابراین اول باید انتخاب کنید که کدام نوع را می پسندید. البته کار کردن با Trackpad معمول تر و آسان تر می باشد. بعضی از نوت بوک ها هر دو نوع را دارند. البته خیلی از کاربران ترجیح می دهند که یک ماوس معمولی را به نوت بوک خود متصل کنند ولی ماوس خود نوت بوک ، در حالت حرکت بسیار کارآمدتر می باشد. ابزار اشاره ( Pointing Device ) را کامل تست کنید، بعضی از آنها کمی سفت به نظر می آیند.

 
شکل 5 : نوت بوک مجهز به هر دو نوع ماوس

شکل 6  : نمای نزدیک از  Eraserhead و Trackpad
 

درایوهای نوری ( Optical Drives )
سازندگان زیادی ، نوت بوک ها را با DVD-RW ارائه می کنند، اما به طور معمول، اکثر نوت بوک ها مجهز به Combo(CD-RW & DVD-ROM) می باشند. البته نوت بوک های ارزان قیمت فقط CD-RW دارند. حتما یک پخش کننده DVD برای نمایش فیلم های DVD به صورت Internal داشته باشید.
داشتن درایوهای فقط خواندنی CD یا DVD ، حدود 50 تا 75 هزار تومان قیمت را کاهش می دهد. اضافه کردن امکان رایت بر روی DVD ، گران تمام می شود(حدود 230 هزار تومان). اگر نیاز به DVD–RW دارید، حتماً توجه کنید که نوع چند فرمته (Multi Format) آن را بخرید که امکان رایت بر روی DVD های + و –  را هم داشته باشد( DVD-R , DVD+R ) . در عین حال تمام پخش کننده های DVD  ، فرمت های مختلف DVD را می خوانند.

کارت گرافیک
اگر شما از نوت بوک خود برای اتصال به یک مانیتور دیگر یا یک ویدئو پروژکتور استفاده می کنید و قصد ارائه مطالب از آن طریق در سمینارها و میز گردها و ... دارید، نیاز به یک گرافیک با 32 یا 64 مگا بایت حافظه اختصاصی (Dedicated) دارید. مطمئن شوید که حافظه شما اختصاصی می باشد و از نوع اشتراکی (Shared  )  نباشد. در این حالت، چیپ گرافیکی نوت بوک شما، حافظه مورد نیاز خود را از حافظه اصلی سیستم می گیرد و طبیعتاً مقداری کارایی دستگاه را پایین می آورد. چیپ های گرافیکی Shared ، به نام های دیگری هم مثل (Universal Memory Architecture)UMA  یا (Shared Memory Architecture)SMA یا (Dynamic Video Memory Tech.)DVM معروف می باشند.
در حالت کلی، اگر شما قصد کار کردن با برنامه های گرافیکی و طراحی دارید و یا قصد انجام بازی های 3 بعدی دارید و یا از نظر مالی مشکلی ندارید و خواهان بهترین هستید، نوت بوک هایی را بخرید که حافظه گرافیکی آنها اختصاصی می باشند. معروف ترین چیپ های گرافیکی با حافظه اختصاصی، Nvidia GeForce2GO  و ATi Mobility Radeon با 64 یا 128 مگابایت حافظه می باشند.

BAY
BAY به بخش هایی از نوت بوک گفته می شود که در درجه اول برای درایوهای قابل جابجایی و در قدم بعدی برای تجهیزات جانبی استفاده می شوند. یک نوت بوک که دارای دو تا BAY می باشد، یک BAY داخلی برای دیسک سخت خود دارد و یک BAY ثانویه برای درایو CD یا DVD، فلاپی و یا باطری دوم دارد. یک نوت بوک با سه BAY ، احتمالاً یک فلاپی درایو داخلی هم دارد. همانطوریکه قابل پیش بینی بود، درایوهای فلاپی کاملاً از روی نوت بوک ها حذف شدند و در صورتیکه واقعاً به آنها نیاز دارید، باید از فلاپی درایو USB که حدود 30 هزار تومان می باشد، استفاده کنید. البته بعضی از نوت بوک های بزرگ، فلاپی را به صورت یک انتخاب در اختیار خریداران قرار می دهند که می توان آن را در آورد و به جای آن یک درایو نوری دوم، یک هارد دیسک دوم، یک درایو Zip یا یک باطری دوم قرار داد.

 
شکل 7 : دو نمونه از BAY
 

Bluetooth
برای انتقال اطلاعات به صورت بی سیم و در فواصل کوتاه (تا 10 متر) بین نوت بوک ها، گوشی های موبایل، PDA ها، پرینترها و ... استفاده می شود. امروزه روی اکثر نوت بوک ها وجود دارد. بلوتوث یک رقیب برای شبکه های بی سیم نیست. با یک رابط USB به Bluetooth می توان این قابلیت را به نوت بوک های فاقد آن اضافه کرد. قیمت آن حدود 20 هزار تومان می باشد.

شکل8 : دو نمونه از تبدیل های Bluetooth
 

Kensington slot
یک کانکتور عمومی می باشد که برای محافظت و قفل کردن فیزیکی نوت بوک استفاده می شود و هر قفل نوت بوکی که بخرید، با این کانکتور مطابقت دارد. حتما یک قفل امنیتی داشته باشید. هر سال، صدها هزار نوت بوک دزدیده می شوند. کابلی که نوت بوک را به میز قفل می کند را تهیه کنید.

شکل9 : قفل و کابل محافظ نوت بوک
 

Docking station
بعضی از نوت بوک ها (مخصوصاً مدل های ارزان تر و سبک تر) از تجهیزات قدیمی تر مثل پرینترهای پارالل، مودم های سریال و ماوس های PS/2 پشتیبانی نمی کنند. اگر شما از این تجهیزات دارید، باید مطمئن شوید که دستگاه شما پورت های لازم برای اتصال این تجهیزات را داشته باشد و در غیر این صورت شما مجبورید تجهیزات جانبی جدیدی که از طریق پورت USB یا FireWire به دستگاه شما متصل می شوند، بخرید. بعضی از نوت بوک ها از وسیله ای به نام Docking Station استفاده می کنند که این وسیله پورت های قدیمی را هم علاوه به پورت های جدید ارائه می کند. یک قطعه جانبی می باشد که به نوت بوک متصل شده و امکان استفاده از درایوهای بیشتر(BAY های بیشتر) و پورت های متنوع تری را فراهم می کند. این عبارت بیشتر در بازار مصطلح می باشد و معمولاً گاهی به غلط با نام Port Replicator در میان عموم شناخته می شود. Replicator ها معمولاً فقط امکان اضافه کردن پورت ها را می دهند و جایی برای درایوها ندارند.

 
شکل10 : Docking Station
 

Replicator Port
یک وسیله سخت افزاری که به یک نوت بوک متصل می شود و همه کابل ها (مودم، پرینتر، برق، ماوس و... ) به آن متصل می شوند. در غیر این صورت شما باید تمامی کابل ها را به پورتهای خود نوت بوک متصل کنید. این وسیله از Docking Station ، ساده تر و ارزان تر می باشد. اکثر آنها دارای یک پورت قفل امنیتی هم می باشند.

شکل11 : Port Replicator
 

پورت  USB
یک پورت همه منظوره ورودی ـ خروجی می باشد که امکان اتصال دوربین دیجیتال، ماوس،  درایوهای خارجی، پرینتر، Mp3-Player، Flash-Memory و ... را می دهد. یک نوت بوک معمولاً بین یک تا 4 پورت USB دارد. همه نوت بوک های امروزی دارای پورت های USB2.0 می باشند که نرخ انتقال آنها به 480Mbps هم می رسد. نوت بوک های اولیه دارای پورت های UBS 1.1 بودند که نرخ انتقال آنها 12 Mbps بود. خلاصه هر چه تعداد USBها بیشتر باشد، بهتر است.

پورت( FireWire  ( IEEE 1394
یک پورت با سرعت بالا حدود 400Mbps  می باشد که معمولاً برای انتقال کلیپ های ویدئویی از دوربین های ویدئویی دیجیتال (DV ) به نوت بوک ها استفاده می شود. در حالی که پورت های USB ، از آنها بسیار متداول تر می باشند و کاربردهای وسیع تری دارند.

 
شکل12 : پورت FireWire و USB
 

Connectivity
امروزه اتصال به اینترنت، اتصال به شبکه های محلی، اتصال به شبکه های بی سیم، اتصال به شبکه های خانگی، اتصال به سرویس های آنلاین، اتصال به شبکه های Bluetooth و... نیاز اکثر کاربران می باشد. بنابراین اگر نوت بوک شما دارای این ویژگی ها باشد، زندگی را بر خود آسان تر کرده اید!
خلاصه انواع اتصالات و ارتباطات یک نوت بوک در جدول زیر آمده است:

 
جدول 2: انواع اتصالات و ارتباطات در نوت بوک

 
شکل13 : MiniPCI و Slot مربوط به آن

 
شکل14 :دو  نمونه از PC Card

داغ شدن
بررسی کنید که وقتی نوت بوک را روی پای خود می گذارید و مدتی کار می کنید، زیر نوت بوک به طور غیر طبیعی داغ می شود یا نه؟ البته اندکی گرم شدن طبیعی است، ولی اگر خیلی داغ شود، این نوت بوک خیلی مناسب کار بر روی پا در سفرهای طولانی نیست .

‍Card Slot
اخیراً نوت بوک ها ، مجهز به Card Slot هایی شده اند که برای استفاده از کار های حافظه قابل جابجایی مثل    Memory Stick(MS)  ،  MultiMedia Card(MMC) ، Secure Digital(SD)  ،   Compact Flash(CF) یا Smart Medio(SM) طراحی شده اند. بیشتر PDA ها، دوربین های دیجیتال و دیگر تجهیزات دیجیتال از کارت های CF استفاده می کنند. در عین حال بیشتر گوشی های موبایل از کارت های MMC استفاده می کنند.

شکل15 : انواع مختلف کارت های حافظه
 

کیف
حتماً برای محافظت از نوت بوک خود، یک کیف مخصوص نوت بوک تهیه کنید(از 15 تا 120 هزار تومان). یک کیف کوچک که دقیقاً متناسب با یک نوت بوک کوچک می باشد، قابل استفاده برای حمل درایوهای خارجی یا باطری دوم نمی باشد. اگر شما نوت بوک بزرگ تر هم بگیرید، این کیف قابل استفاده نیست.

شارژر اضافه
گاهی بعضی برای کاهش وزن کیف، یک شارژر در خانه و یکی در محل کار خود می گذارند. در این شرایط بهتر است یکی از این شارژرها، یک شارژر چند منظوره باشد که بتوان با آن PDA ، گوشی موبایل و ... را هم شارژ کرد . این شارژرها بین 70 تا 120 هزار تومان قیمت دارند .

هدایای فروشنده
به تجهیزات اضافی همراه دستگاه خود هنگام مقایسه قیمت ها توجه کنید. نرم افزارهای رایگان، پرینترها و دیگر تجهیزات جانبی می توانند چند ده هزار تومان به ارزش دستگاه شما بیفزایند. البته  هزینه مواد مصرفی را مخصوصاً در مورد پرینترها، بررسی کنید. قیمت جوهر بعضی از این پرینترهای جوهر افشان رایگان، می تواند هزینه نهایی آن را نسبت به یک پرینتر بهتر، از کارخانه دیگری، افزایش دهد. برای نرم افزارها هم بررسی کنید که شما یک نرم افزار فول ورژن به دست می آورید و یا یک نرم افزار آزمایشی 30 روزه!

Gigabit Ethernet
تمام نوت بوک ها به یک کارت شبکه 100Mbps داخلی مجهز هستند، ولی اخیراً تعدادی از آنها با کارت 1000Mbps یا Gigabit Ethernet وارد بازار شده اند.

گارانتی و وارانتی
وارانتی بدین معنا می باشد که کالا در اثر هر گونه اشکالی بدون هیچ پرسشی تعویض شود و گارانتی نیز به معنی تعمیر کالای فوق می باشد.(هر چند که متاسفانه در کشور ما این دو واژه کاملاً سلیقه ای تفسیر می شوند).
متوجه هزینه های پنهان دستگاه خود باشید، مخصوصاً به شرایط گارانتی یا خدمات رایگان ارائه شده، کاملاً دقت کنید. بعضی ها گارانتی محدود ارائه می کنند که کمتر از یک سال می باشد. شما ممکن است مجبور باشید هزینه بیشتری را پرداخت کنید تا مدت گارانتی شما افزایش یابد. بعضی دیگر پشتیبانی فنی را محدود می کنند، در این حالت ممکن است شما مجبور به پرداخت هزینه ای در هر بار مراجعه یا تماس تلفنی باشید. بعضی دیگر تعدادی از قطعات را (مثل باطری، شارژر،...) گارانتی نمی کنند که در صورت ایراد قطعات فاقد گارانتی، هزینه قابل توجه ای را باید بپردازید! به دنبال بهترین شرایط گارانتی بگردید. البته فقط به وعده های فروشندگان در مورد گارانتی بسنده نکنید و حتماً در مورد آن تحقیق کنید. درباره افزایش گارانتی فکر کنید. افزایش گارانتی به معنای دادن پول بیشتر به فروشنده می باشد. خیلی خوب است که خریدار بداند که اگر نوت بوکش شکست، فروشنده یک نوت بوک نو به او می دهد!
با هر قیمتی که خرید می کنید، از یک شرکت مشهور و پایدار بخرید. اگر خیلی اشتیاق دارید که یک نوت بوک خاصی با ویژگی های منحصر به فرد بخرید، گول مغازه های کوچک و غیر معتبر را نخورید و حتماً به مراکز معتبر مراجعه کنید.

دوستداران پورت سریال!
با اینکه تقریباً نسل پورت سریال منقرض شده است، هنوز هم کسانی هستند که از آن استفاده می کنند. معمولاً این عده از این پورت برای کنترل دستگاه های الکترونیکی یا مکانیکی و ارسال و دریافت دیتا استفاده می کنند. در این حالت نیاز به آدرس دهی پورت و کار با وقفه ها و DMA و آدرس های حافظه می باشد. شاید بیش از 90 درصد نوت بوک های امروزه فاقد این پورت می باشند، بنابراین اگر ار کاربران پورت سریال هستید، موقع خرید حتماً به آن توجه کنید و نیز بدانید که بر خلاف ادعای بسیاری از فروشندگان با مبدل های USB-to-Serial و یا PCMCIA-to-Serial این گونه کاربردها عملی نخواهد شد. تنها راه ممکن استفاده از Replication Port می باشد.

SONOMA
نسل بعدی Centrino می باشد که قابلیت های جالبی مثل پشتیبانی از DDR2، PCI Express، FSB 533، SATA و ... را به ارمغان آورده است. هم اکنون نوت بوک های Sonoma در کشور ما عرضه می شوند.(انشاءا... در شماره های آینده به تفصیل در مورد آن بحث خواهم کرد)

گارانتی ایران و بین الملل
اکثر نوت بوک های موجود در کشور ما، از گارانتی خود شرکت سازنده ، در ایران برخوردار نیستند و دلیل آن هم واضح است، چرا که اصولاً سازندگان نوت بوک به دلایل مختلف از جمله تحریم و ... در کشور ما نمایندگی مجاز ندارند.(بر خلاف آنچه که در مورد به اصطلاح نمایندگی های مجاز و حتی انحصاری! می بینید و می شنوید!!!) بنابراین در صورت بروز اشکال، باید دستگاه را به نمایندگی های مجاز خارج کشور (معمولاً دبی) انتقال دهید تا از گارانتی بین المللی آن (به جز ایران) استفاده کنید.
اما بعضی از فروشندگان خودشان اقدام به دادن خدمات می کنند و نوت بوک های معیوب را در صورت امکان رفع اشکال می کنند و در صورتیکه امکان تعمیر در داخل نباشد، آن را به نمایندگی مجاز درخارج ارسال کرده و پس از تعمیر به مشتری خود عودت میدهند.
پس اگر اهل مسافرت خارج نیستید، حتماً با گارانتی ایران بخرید.
در جدول زیر، طبقه بندی نوت بوک ها بر اساس مشخصاتشان نشان داده شده است.

 
جدول 3: طبقه بندی نوت بوک ها بر اساس پیکره بندی
 

بسیاری از فروشندگان به شما اجازه می دهند که نوت بوک خود را طبق سلیقه خود پیکربندی کنید . مثلا آیا Wireless می خواهید؟ آیا نمایشگر بزرگ تر می خواهید؟ آیا گرافیک قوی تر می خواهید؟ آیا حافظه یا هارد بیشتر می خواهید؟ و آیا ...
این ارتقا دادن ها را می توان در زیر مشاهده کرد : ( البته توجه داشته باشید که قیمت های ارائه شده در هنگام خرید نوت بوک اعتبار دارند و نه بعد از مدتی استفاده از نوت بوک )
• ارتقا پردازنده : حدود 90 هزار تومان برای هر پله ارتقا پردازنده منظور می گردد. (مثلاً برای ارتقا از پردازنده Centrino با فرکانس 1.7 GHz به 1.8 GHz)
• ارتقا هارد دیسک: حدود 50 هزار تومان برای هر پله ارتقا هارد دیسک منظور می گردد. (مثلا از 40 GB به 60GB یا از 60GB به 80GB)
•  LCD بزرگ تر: حدود 100 هزار تومان برای هر پله ارتقا ( مثلا از 14 به 15 اینچ )
• رزولوشن بالاتر: برای XGA به SXGA+ حدود 50 هزار تومان و از SXGA+ به UXGA+ حدود 100 هزار تومان.
• ارتقا درایو CD به درایو DVD حدود 25 هزار تومان.
• ارتقا درایو CD به درایو CD-RW حدود 25 هزار تومان.
• ارتقا درایو CD به درایو Combo حدود 100 هزار تومان.
• ارتقا درایو CD به درایو DVD–RW حدود 150 تا 200 هزار تومان.
• اضافه کردن یک باطری خارجی یا باطری داخلی دوم حدود 100 تا 200 هزار تومان.
• اضافه کردن یک شارژ اضافی حدود 75 تا 110 هزار تومان.
• اضافه کردن یک کارت شبکه بی سیم داخلی یا با کارت PCMC1A حدود 25 تا 50 هزار تومان.
• ارتقا از ویندوز ایکس پی خانگی ( Home ) به حرفه ای ( Professional ) حدود 75 تا 100 هزار تومان.
• افزایش حافظه از 256MB به 512MB حدود 45 هزار تومان.
• اضافه کردن یک کارت گرافیک قوی تر با حافظه بیشتر حدود 100 هزار تومان (در هر نوت بوکی عملی نیست) .
• اضافه کردن یک Port Expander حدود 150 تا 250 هزار تومان.

و اما نکته پایانی :
هرگز به اظهارات فروشنده بسنده نکنید و حتماً مشخصات کامل نوت بوک انتخابی خود را در سایت سازنده آن بررسی کنید.

مراجع:
www.pcmag.com/article2/0,1895,1159125,00.asp
www.themoneyvibe.com/laptop_computers.html
sbinfocanada.about.com/cs/beforeyoubuy/bb/notebook.htm
www.pcquest.com/content/topstories/notebook/2004/104020313.asp
www.smartcomputing.com/editorial/article.asp?guid=&article=articles/hardware/2004/h0707/notebuy.asp
www.ehow.com/how_108495_choose-laptop-notebook.html
www.intel.com/buy/tips.htm
reviews.cnet.com/4520-7602_7-1016082-6.html?tag=bnav

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

قبل از خرید نوت بوک حتما این مقاله بخوانید!
نگاهی به انواع چاپگر ها و پارامتر های خرید